Μεικτά Ορκωτά Δικαστήρια

Ποινικά δικαστήρια, στα οποία εντάσσονται τα μεικτά ορκωτά δικαστήρια και τα μεικτά ορκωτά εφετεία. Το μεικτό ορκωτό δικαστήριο είναι αρμόδιο για την εκδίκαση σε πρώτο βαθμό των κακουργημάτων (εκτός από αυτά που ανήκουν στην αρμοδιότητα των πενταμελών εφετείων) και των πολιτικών πλημμελημάτων. Συγκροτείται από τον πρόεδρο των πρωτοδικών, από δύο πρωτοδίκες και από τέσσερις ενόρκους, οι οποίοι ορίζονται μετά από κλήρωση. Ένορκοι μπορούν να είναι όλοι οι Έλληνες πολίτες που κατοικούν ή διαμένουν μονίμως στην έδρα του πρωτοδικείου όπου συγκροτείται το μεικτό ορκωτό δικαστήριο και εφόσον: α) έχουν συμπληρώσει το 30ό έτος της ηλικίας τους και δεν έχουν ξεπεράσει το 70ό· β) έχουν απολυτήριο τουλάχιστον στοιχειώδους εκπαίδευσης· γ) δεν έχουν στερηθεί τα πολιτικά τους δικαιώματα. Αντίθετα, κωλύονται να είναι ένορκοι: α) ισοβίως οι κληρικοί κάθε θρησκεύματος και κάθε βαθμού, καθώς και οι μοναχοί· β) προσωρινά και όσο διαρκεί η ιδιότητά τους, ο πρόεδρος της δημοκρατίας, ο πρωθυπουργός, οι αντιπρόεδροι της κυβέρνησης, οι υπουργοί, οι υφυπουργοί, οι γενικοί γραμματείς των υπουργείων, οι βουλευτές, οι καθηγητές Πανεπιστημίων, οι νομάρχες, οι διπλωματικοί υπάλληλοι, οι ισόβιοι δικαστικοί λειτουργοί κάθε κατηγορίας και οι πάρεδροι, οι δήμαρχοι, οι πρόεδροι κοινοτήτων και οι υπάλληλοι της γραμματείας όλων των δικαστηρίων και των εισαγγελιών. Ισόβια ανικανότητα για την εκτέλεση των καθηκόντων των ενόρκων έχουν, ανεξάρτητα εάν αποκαταστάθηκαν ή όχι, εκείνοι που καταδικάστηκαν αμετάκλητα για οποιοδήποτε έγκλημα που εμπεριέχει δόλο σε ποινή στερητική της ελευθερίας τους για διάστημα πάνω από τρεις μήνες. Προσωρινή ανικανότητα για την εκπλήρωση των καθηκόντων των ενόρκων έχουν εκείνοι που παραπέμφθηκαν για οποιοδήποτε έγκλημα από δόλο, για το οποίο ο νόμος προβλέπει ποινή φυλάκισης τουλάχιστον τριών μηνών· εκείνοι που βρίσκονται σε δικαστική συμπαράσταση· εκείνοι που πτώχευσαν μέχρις ότου αποκατασταθούν· οι διανοητικά ασθενείς· οι τυφλοί και κωφάλαλοι. Ο εισαγγελέας και ο κατηγορούμενος έχουν δικαίωμα να εξαιρέσουν ο καθένας ανά δύο ενόρκους, ενώ ο κατηγορούμενος μπορεί να εξαιρέσει ακόμα έναν ένορκο στην περίπτωση κλήρωσης αναπληρωματικών ενόρκων. Αν δεν προσέλθουν οι ένορκοι, μπορεί να ζητηθεί η βίαιη προσαγωγή τους παράλληλα με την τιμωρία τους με χρηματική ποινή. Οι ένορκοι δίνουν όρκο ενώπιον του δικαστηρίου, ενώ οι ψήφοι των ενόρκων και των τακτικών δικαστών είναι ισότιμες. Τα μεικτά ορκωτά εφετεία συγκροτούνται από πρόεδρο εφετών, δύο εφέτες και τέσσερις ενόρκους. Τα προαναφερθέντα για τα μεικτά ορκωτά δικαστήρια ισχύουν και για τα μεικτά ορκωτά εφετεία, με τη μόνη διαφορά ότι οι ένορκοι πρέπει να έχουν συμπληρώσει το 40ο έτος της ηλικίας τους και να είναι κάτοχοι απολυτηρίου Γυμνασίου παλαιού τύπου ή Λυκείου.